Warstwowe podejście do procesu starzenia się twarzy 

Wstęp

Starzenie się twarzy to proces wielowymiarowy, który obejmuje zmiany w każdej warstwie anatomicznej – od kości przez tkanki tłuszczowe, mięśnie i więzadła, aż po skórę. Współczesna medycyna estetyczna, dzięki holistycznemu podejściu, umożliwia skuteczne i naturalne odmłodzenie twarzy poprzez indywidualnie dobrane terapie, uwzględniające wszystkie wymienione poziomy.

Dlaczego warstwowe podejście ma znaczenie?

Każda warstwa twarzy starzeje się w odmienny sposób, a zmiany w jednej z nich przekładają się na kondycję kolejnych. Na przykład resorpcja kości w szczęce, skroniach czy oczodołach skutkuje utratą podparcia dla tkanek miękkich, co przyspiesza zapadanie się skóry, pojawianie się bruzd i zmarszczek. Dopiero uwzględnienie wszystkich warstw (kości, tkanki tłuszczowej, mięśni i skóry) podczas planowania zabiegów estetycznych pozwala uzyskać harmonijne, a zarazem naturalne rezultaty odmładzania.

Jak zmieniają się warstwy twarzy z wiekiem?

  1. Kości
    Z wiekiem obserwuje się stopniową resorpcję (zanik) wybranych obszarów układu kostnego, szczególnie w szczęce, okolicy skroni i oczodołów. Wpływa to na modyfikację proporcji twarzy oraz na „opadanie” tkanek miękkich.
  2. Tkanka tłuszczowa
    Głębokie przedziały tłuszczowe ulegają atrofii (zmniejszeniu objętości) oraz przemieszczaniu, co skutkuje utratą wypełnienia w środkowej części twarzy, powstawaniem cieni i zagłębień (np. w okolicy doliny łez).
  3. Mięśnie i więzadła
    Mięśnie mimiczne z wiekiem ulegają tzw. „nadmiernemu wytrenowaniu”, co prowadzi do powstawania coraz głębszych zmarszczek dynamicznych. Dodatkowo, osłabiające się więzadła i powięzie twarzy nie utrzymują już tak skutecznie tkanek w pierwotnej lokalizacji, co sprzyja ich opadaniu.
  4. Skóra
    Traci elastyczność, jędrność i zdolność do regeneracji na skutek zmniejszenia produkcji kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego. Dodatkowo fotouszkodzenia (np. promieniowaniem UV) przyspieszają proces starzenia się skóry, powodując utratę jej gładkości i pojawianie się zmarszczek.

Warstwowe podejście w praktyce

1. Wsparcie fundamentów – kości i więzadła

  • Odtworzenie strukturalnego podparcia
    Przy znacznym ubytku kostnym lub przy niewielkich, ale istotnych defektach projekcji kości policzkowych, żuchwy czy okolicy skroni, stosuje się wypełniacze o wysokim module G’ (np. usieciowany kwas hialuronowy) bądź preparaty wapniowe (np. hydroksyapatyt wapnia). Umiejscowienie ich w warstwie nadokostnowej pozwala odtworzyć odpowiedni „szkielet” podtrzymujący tkanki miękkie i więzadła.
  • Wzmocnienie więzadeł
    Niewielkie depozyty preparatu w punktach tuż poniżej więzadeł (np. więzadła jarzmowo-skórnego) dodatkowo je podtrzymują, co zapobiega opadaniu tkanek w kierunku dolnych partii twarzy.

2. Odbudowa objętości – tkanka tłuszczowa
Gdy doszło do wyraźnej utraty objętości w głębokich przedziałach tłuszczowych, stosuje się:

  • Przeszczepy własnej tkanki tłuszczowej (lipotransfer),
  • Wypełniacze na bazie kwasu hialuronowego (o nieco niższym module G’ niż do odbudowy kości, ale nadal zapewniającym odpowiednie podtrzymanie),
  • Hydroksyapatyt wapnia w niewielkim rozcieńczeniu (w celu przywrócenia kształtu i objętości policzków, skroni, okolicy jarzmowej).

3. Poprawa napięcia – mięśnie i powięzie

  • Toksyna botulinowa
    Redukuje nadmierne napięcie mięśni mimicznych, wygładza zmarszczki dynamiczne (czoło, okolica międzybrwiowa, kurze łapki) oraz wspomaga profilaktykę nowych zmarszczek.

4. Regeneracja powierzchni – skóra

  • Zabiegi laserowe i urządzenia oparte na energii (np. lasery frakcyjne, radiofrekwencja)
    Poprawiają gęstość skóry i wygładzają jej powierzchnię, pobudzając fibroblasty do produkcji nowego kolagenu.
  • Mezoterapia i biostymulatory (np. peptydy, osocze, kwas hialuronowy o niskiej masie cząsteczkowej, hydroksyapatyt wapnia w większym rozcieńczeniu)
    Wspomagają regenerację macierzy pozakomórkowej oraz pogłębiają nawilżenie skóry.
  • Intradermalne mikrozastrzyki toksyny botulinowej (off-label)
    Stosowane w przypadku nadmiernego wydzielania sebum, rozszerzonych porów czy drobnych powierzchownych zmarszczek. Poprzez blokowanie nerwowego wydzielania acetylocholiny, toksyna botulinowa sprzyja zmniejszeniu pracy gruczołów łojowych i może poprawiać strukturę skóry.

Efekty terapii warstwowej

Podstawą uzyskania młodszego i naturalnego wyglądu twarzy jest całościowe podejście do zmian w każdej warstwie. Odtworzenie głębokich fundamentów (kości, więzadeł, tłuszczu) przekłada się na bardziej harmonijne efekty w obrębie warstw powierzchownych (mięśni i skóry). Dzięki temu zabiegi wymagają mniejszej ilości preparatów „na samej powierzchni”, co z kolei chroni przed efektem sztucznego „przepełnienia”.

W efekcie końcowym twarz odzyskuje świeżość, młodzieńczą strukturę i proporcje, a przy tym zachowuje swoją indywidualną mimikę i charakterystyczne rysy.

Bibliografia

  1. Bienkowska A., et al. Development of an epigenetic clock to predict visual age progression of human skin. Frontiers in Aging. 2023.
  2. Min M., et al. Critical review of aging clocks and factors that may influence the pace of aging. Frontiers in Aging. 2024.
  3. Pecora C. The Anatomical Layering Assessment: The Construction of Beauty. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology. 2024.